หนังสือเล่ม เป็นสิ่งที่คนไทยนิยมกันมากที่สุด หากจะให้เปรียบเทียบอย่างเห็นได้ชัดคงไม่พ้น มหกรรมงานหนังสือแห่งชาติ ครั้งที่ 29 ที่พบว่ามียอดการซื้อหนังสือมากถึง 438 ล้านบาท ซึ่งถือว่าเป็นจำนวนเงินที่เยอะมาก ๆ
ทว่า ในยุคแห่งเทคโนโลยีที่มี e-book เข้ามาเชื่อมต่อโลก เพื่อให้การเข้าถึงหนังสือเป็นสิ่งที่ง่าย และลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติได้มากยิ่งขึ้น แต่ขณะเดียวกัน ผู้อ่านหนึ่งคน แม้จะมีหนังสือ e-book อยู่แล้ว แต่ก็ยังยอมที่จะจ่ายเงินอีกครั้งสำหรับการเป็นเจ้าของหนังสือเล่มแม้ว่าจะเป็นเรื่องเดียวกัน และอ่านจบไปแล้วก็ตาม
หนังสือเล่ม VS e-book ในแง่ของสิ่งแวดล้อม
“หนังสือเล่ม” อย่างที่เราทราบกันดีว่าในอดีต หนังสือเล่มมักจะต้องใช้ทรัพยากรธรรมชาติ และมีกระบวนการในการผลิตที่มีการใช้พลังงานค่อนข้างเยอะ และด้วยความที่มีวัสดุหลักคือกระดาษ จึงทำให้ต้องมีการตัดต้นไม้ เพื่อนำมาทำเป็นหนังสือจำนวนมาก
ทว่าในยุคสมัยนี้ หนังสือเล่มได้มีการเลือกใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น หรือมีการปลูกป่าทดแทน และตัวหมึกก็มีทางเลือกมากกว่าที่เคย เช่นหมึกพิมพ์ถั่วเหลือง ที่ถือว่าเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม แต่ก็แลกมากับการที่ต้องใช้ต้นทุนในการผลิตสูงกว่าปกติ และบางโรงพิมพ์ก็ยังมีกระบวนการการผลิตที่ใช้พลังงานเยอะ หรือหมึกที่ยังไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเท่าที่ควร แต่ก็ถือว่าดีขึ้นกว่าในอดีตเยอะมาก
“e-book” เป็นสิ่งที่เข้ามาช่วยให้ผู้คนสามารถเข้าถึงการอ่านได้ง่ายขึ้น โดยเป็นหนังสือที่มาในรูปแบบของอิเล็กทรอนิกส์ ทำให้ไม่ต้องสิ้นเปลืองกระดาษ และใช้หมึกพิมพ์ที่เป็นเคมี แต่ก็ยังคงไม่เป็นที่นิยมมากเท่าที่ควร
ซึ่งตัวของ “e-book” ต้องแลกมาด้วยการเสื่อมสภาพของอุปกรณ์ที่ไวขึ้น มีการใช้พลังงาน ซึ่งพลังงานก็มาจากแหล่งธรรมชาติ เช่น ถ่านหิน แต่ปัจจุบันก็มีการใช้พลังงานแสงอาทิตย์เข้ามาทดแทน ซึ่งก็ไม่ต้องตัดต้นไม้ และกระบวนการผลิตน้อยกว่า
ผลสำรวจจาก LINE Today Poll พบว่า
ผู้คนส่วนใหญ่ ยังเลือกที่จะอ่านหนังสือแบบเล่ม มากกว่าการอ่านแบบ e-book ซึ่งแบ่งเป็นสัดส่วนผลโหวตดังนี้
- หนังสือเล่มจำนวน 415 คะแนน คิดเป็น 53.41%
- e-bookจำนวน 362 คะแนน คิดเป็น 46.59%
ซึ่งการที่คนส่วนใหญ่เลือกที่จะอ่านเป็นหนังสือเล่มมากกว่านั้น อาจมีเหตุผลได้หลากหลายอย่าง แต่สิ่งที่สามารถบอกเล่าได้ในเบื้องต้น คงจะเป็นในส่วนของประสบการณ์และต้องการพักผ่อนจากเทคโนโลยี
เสน่ห์ของหนังสือเล่มที่ E-book ทดแทนไม่ได้
- สัมผัสที่มีชีวิต: หนังสือเล่มมอบประสบการณ์ที่จับต้องได้ ทั้งเสียงกรอบแกรบของการพลิกหน้า กลิ่นหอมของกระดาษ และสัมผัสของปกที่แตกต่างกันไป สร้างความรู้สึกเชื่อมโยงระหว่างผู้อ่านกับงานเขียนที่ E-book ไม่อาจให้ได้
- เป็นมิตรต่อสายตา: การอ่านหนังสือเล่มช่วยลดความเครียดของสายตา เพราะไม่ต้องเผชิญกับแสงสีฟ้าจากหน้าจออิเล็กทรอนิกส์ที่อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพตาในระยะยาว
- พักผ่อนจากโลกดิจิทัล: ในยุคที่เราถูกห้อมล้อมด้วยหน้าจอ หนังสือเล่มกลายเป็นทางเลือกที่ช่วยให้เราได้พักจากเทคโนโลยี และดื่มด่ำกับการอ่านอย่างแท้จริง
- ผนึกไว้ในความทรงจำ: หนังสือเล่มสร้างความผูกพันผ่านรอยจดบันทึกในหน้ากระดาษ การจัดวางบนชั้นหนังสือ หรือการแบ่งปันให้ยืมอ่าน ก่อเกิดเป็นสายใยแห่งมิตรภาพและความทรงจำที่งดงาม
- สมาธิและความเป็นส่วนตัว: การอ่านหนังสือเล่มช่วยให้จดจ่อกับเนื้อหาได้ลึกซึ้งกว่า โดยเฉพาะเมื่อได้ล้อมรอบตัวด้วยคลังความรู้ส่วนตัวในห้องอ่านหนังสือ
- ความรู้สึกของการครอบครอง: หนังสือเล่มเป็นสมบัติที่จับต้องได้ สามารถสะสม หยิบอ่านซ้ำได้ทุกเมื่อโดยไม่ต้องพึ่งพาอุปกรณ์ใด สร้างความรู้สึกเป็นเจ้าของที่แตกต่างจาก E-book อย่างสิ้นเชิง
ดังนั้นแล้วหากเราต้องการรักโลกไปพร้อม ๆ กับการเลือกอ่านหนังสือเล่ม พี่หมี ECOLIFE มองว่าหากเราเป็นเจ้าของหนังสือเล่มนั้น ควรจะอ่านให้คุ้ม รักษาให้สภาพดี และสามารถเลือกที่จะส่งต่อให้กับคนที่ต้องการต่อไปได้ เพื่อเป็นการใช้ทรัพยากรได้อย่างคุ้มค่าและเกิดประโยชน์มากที่สุดนะฮะ
ติดตามเรื่องราวและมาทำกิจกรรมรักโลกสนุก ๆ พร้อมรับของรางวัลกับเราได้ที่ LINE OA: @ECOLIFEapp
ติดตามข้อมูลข่าวสารของ คิดคิด และ ECOLIFE ได้ที่
Facebook: ECOLIFE